‘Dokunarak anlaşılmaz’
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Besin Sürece Kısmı öğretim vazifelisi, süt ve süt eserleri uzmanı Mehtap Er Kemal, tereyağının en çok bitkisel yağ ve patates nişastası eklenerek tağşiş edildiğini söyledi.
Tereyağının içeriğinin dokunarak anlaşılamayacağına dikkat çeken Mehtap Er Kemal, “Üniversite ya da araştırma laboratuvarlarında kullanabileceğimiz saflaştırma metotları yahut kimyasal tahliller yürüterek belirleyebildiğimiz yasal mevzuata uygunluk asılları var. Bunlara nazaran süreç yapıp uygun yahut uygun olmadığına dair raporlar veriliyor. Eseri tahlile götürmeden asıl olarak bileşimi bilme ihtimalleri kelam konusu değil” dedi.
Patates nişastası varsa çabuk eriyip dağılır
Doğu Karadeniz yöresinde insanların yağ oranı daha fazla kanısıyla sarı tereyağı tüketmeyi tercih ettiğini kaydeden Mehtap Er Kemal, manda sütüyle yapılan beyaz tereyağının inek sütüyle yapılan tereyağına nazaran besin pahasının daha yüksek, A vitamini açısından daha güçlü ve kremasının çok pahalı olduğunu belirtti.
Saf tereyağı ile katkılı tereyağının farklı sıcaklıklarda eridiğini söyleyen Mehtap Er Kemal, “Tereyağı süt yağından üretilmişse 30 derecelerde erir. Şayet 20 derece üzere ısılarda eriyorsa bitkisel yağ katkısında kuşku duyulabilir.”
Patates püresi varsa çok daha çabuk eriyip yapısı dağılabilir. Tereyağı kütle formunda olduğu için satın alırken dışardan anlaşılma imkânı yok. Erirken ya da keserken anlayabilirler. Yeniden nişasta tadı alınıyorsa patates püresi olduğunu düşünebilirler.
Yoğurma sürecini homojen biçimde yapıp dondururlarsa, iç kısımdaki patates nişastasını insanların manaya talihi olmuyor” diye konuştu.
Üzerindeki etiket kıymetli
Mandıra işletmecisi Tamer Bostan, tereyağında çok fazla hile yapıldığını ve köy tereyağı ismiyle satılan yağların üretim yerinin muhakkak olmadığını kaydetti. Bostan, “İçinde patates ve margarin olduğu tekraren karşımıza çıktı.
Yağda kıymetli olan şey, üzerindeki etiket. Bunun nereden geldiği ve ne olduğu belirli. Sorun çıkarsa öncelikle bize sonra üretici firmaya çarçabuk ulaşılabilir” tabirlerinde bulundu.
Gerçek tereyağı daha değerli
Gerçek tereyağının değerli olduğu kaydeden mandıra işletmecisi Osman İsaoğlu da, “Önemli olan Trabzon’da sahiden Trabzo’nun içinde buranın ineğinin sütüyle yapılan tereyağını bulup almak lazım. Gerçek tereyağı yayıkla yapılır.
Trabzon yağına çok talep var. Gerçek tereyağını yemek için yaylaya çıkacaksınız. Az üretildiği için biz de az tedarik edebiliyor. Fiyatı da başka tereyağlarından yüzde 30 daha pahalı” halinde uyardı.
Her öğünde tüketiyoruz
Kent sakini Ayşe Çolak, margarin yerine Trabzon tereyağı tüketilmesini tavsiye ederek, “İçerisine katkı unsuru ve bitkisel yağ yok. Yoğurtlu, kaymaklı ve hoş bir tereyağımız var. Köyümüzde de yapan komşularımız var. Her şeyiyle dört dörtlük, herkes meskenine itimatla alabilir” derken, İlyas Şimşek de bölgedeki tereyağının meşhur olduğun, benzerini öteki yerde bulamadıklarından her öğünde tükettiklerini söyledi.
