Jorge Jesus’un Fenerbahçe’si nasıl oynayacak? Taktikler, stratejiler ve her şey…

Fenerbahçe’nin yeni teknik yöneticisi Jorge Jesus, sarı lacivertli kulüpte misyona gelir gelmez işe koyulurken nasıl bir futbol oynatacağı ve hangi sistemi kullanacağı merak konusu olmaya devam ediyor. Şampiyonlar Ligi’nde ön eleme oynayacağı için dönemi erken açan Fenerbahçe’nin yeni hocasına ve taktiksel yaklaşımına mercek tuttuk…

Başkanlık koltuğuna oturduğundan beri teknik yönetici konusunda bir türlü istediği istikrarı yakalayamayan Fenerbahçe Lideri Ali Koç, Portekizli hoca Jorge Jesus ile bu şanssızlığını kırmak istiyor. Dünyaca ünlü teknik adamın gelişiyle birlikte hasret kaldığı şampiyonluğa ulaşmak isteyen Fenerbahçe, yeni döneme büyük umutlarla başlıyor.

Son olarak Vitor Pereira ile döneme başlayan sarı lacivertliler, üçlü savunma oynatan ve oyun tarzı nedeniyle daima tenkit konusu olan Portekizli hoca ile de dönem sonunu görmeyi başaramadı. Pekala, Jesus Fenerbahçe’nin hayal ettiği şampiyonluğa ulaşmasını sağlayacak kişi mi? Son çalıştırdığı ekiplerde nasıl taktikler uyguladı ve hangi futbol üslubunu benimsedi?

Total Football’dan Caio Miguel yaptığı ayrıntılı tahlilde, Portekizli çalıştırıcının merak edilen yanlarını ve Fenerbahçeli taraftarları nasıl bir futbol sisteminin beklediğini kaleme aldı…

TAKTİKSEL DİZİLİŞLER

Jesus’un taktiksel diziliş konusunda birkaç favorisi bulunuyor. Futbolun daha dinamik bir hale gelmesiyle ekipler artık taktiksel formasyonlara katı halde bağlı kalmıyor. Oyun içerisinde daima değişen dizilişlere karşın Jesus, Flamengo mesleğinde maçların yüzde 45’inde 4-2-3-1 taktiğini kullandı.

Benzer bir eğilim Benfica’da geçirdiği günlerde de yaşandı. Jesus, birden fazla vakit başlangıçta 4-4-2 sistemini kullansa da, bunun yanında 9 farklı sistemi daha denedi. En değerlisi 2020-21 döneminin sonuna gerçek 3-4-3’e geçmesi oldu. Jesus, diziliş ne olursa olsun kadrosunun taktiksel disiplininden taviz vermemesini istiyor. Lakin taktikler ortası geçişlerden ve farklı dizilişleri denemekten çekinmiyor.

PLANLAMA

Jesus’un ekipleri, hamle tertiplerinde kıymetli ölçüde dar yahut kompakt kalıyor. Bu yapı, ekiplerinin hareket üslubu ve stratejisini uygulaması açısından değerli bir yerde konumlanıyor. Jesus çok akıcı ve kolektif bir futbol tarzını sever. Top referans noktası olarak ele alındığında, oyuncular geçiş şeritleri oluşturmak ve onları birleştirmek için daima olarak kendi ortalarında alan paylaşımı yaparlar. Flamengo’nun maçlarından birindeki pas haritasına baktığımızda (aşağıda), grubun genel yapısının nispeten dar olduğunu görebiliyoruz…

Bu yapıyı daha güzel örnekleyebilmek için Benfica’yı inceleyebiliriz. Formasyonlarda görüldüğü üzere, Jesus birden fazla vakit dörtlü savunmayı tercih ediyor. Bekler kenar çizgilere kadar açılır ve kanat bek üzere önde olurlar, stoperler ise birbirinden başka biçimde durarak alanı bölerler.

Jesus, Benfica devrinde vakit zaman üçlü varyasyonları da denedi. Rakiplerin baskılı futbolunu kırmak için maç içerisinde üçlü savunmaya dönebiliyor. Sistemin en kritik noktası oyuncuların topun olduğu yerde daima hareket halinde olmaları. Bu yapıyı bu kadar tesirli yapan şey, ekibin akışkan olmasından kaynaklanır.

DİKİNE PASLAR

Jesus’un ekiplerini tahlil ettiğinizde, daima olarak atak düşünen bir yapıyla karşılaşırsınız. Taraftarların büyük keyif aldığı bu stil, çoğunlukla ekiplerinin dikine paslarından kaynaklanıyor. Jesus’un ekiplerinin pas verme biçimi açık bir halde dikey eğilimdedir. Ayrıyeten, oyuncular geçiş şeritleri oluşturmak ve istenen bu dikey geçişi sunmak için daima olarak savunma çizgilerinin gerisine koşular yapar.

Bu dikey pasların işe yaraması için bek ve kanat oyuncularının hareketli olması koşul. Bu yüzden oyuncuların kendi ortalarında akıcı bir münasebete sahip olması gerekiyor. Aşağıdaki örnekte Gabriel Barbosa orta saha çizigisi ortasında topu denetim ediyor. Akabinde iki grup arkadaşının olduğu kanada dönerek üçgen oluşturuyor ve 3v2 stratejisini uygulamaya koyuyor.

PAS, PAS, PAS… FAKAT KISA PAS!

Jesus’un yönettiği kadroların temel özelliklerinden biri sıklık ve dikey oyun. Örneğin, 2019’da Flamengo’da 90 dakika başına yapılan 472 pasın 80’i dikine gerçekleşti. Öte yandan pasların yalnızca %7.37’si uzundu ve ortalama pas uzunluğu 19.17 metreydi. Bu istatistik, daima olarak oyunu ileriye yanlışsız oynamaya çalıştıklarını gösterir. Jesus’un atak sistemini karakterize eden öbür kavramlar da var. Örneğin, daima boşluk arayışı ve bunun sonucunda boş alanı kıymetlendirme isteği. Jesus, oyuncularından daima olarak topun etrafında olmalarını istiyor. Bu durum, kıymetli sayıda savunma oyuncusunu da topun etrafına çekiyor ve çok fazla boş alan yaratılmasını sağlar.

SAVUNMADA YÜKSEK PRES

Jesus’un atak planındaki sıkı kalma fikrine savunmada da rastlayabiliriz. Bu, şiddetli presin saldırganlığı ve yoğunluğundan kaynaklanıyor. Hedef yalnızca topu en kısa müddette kapmak değil, baskı sonucu kapılan topla süratli atağa çıkıp gol bulmak da maksatlar ortasında.

2019’da Flamengo ile 7.88’lik PPDA’ya sahip olan Jesus, Jorge Sampaoli’nin Santos’undan sonra en yüksek ikinci zorluk yoğunluğa sahipti. Rakibin oyun alanını sıkıştırmayı amaçlayan Jesus’un gruplarında iki oyuncu topu alan oyuncuya baskı kurarken, öbürleri adam markajı yaparak pas seçeneklerini ortadan kaldırmayı hedefliyor. Karşı pres de Jesus’un çalıştırdığı ekiplerin bir diğer değerli tarafıdır. Rakibin tehlikeli bir atak başlatasını pürüzler yahut en azından geciktirir.

PPDA nedir?: Rakip grubun birinci ve ikinci bölgesinde yaptığı pas sayısının, birebir bölgede yapılan defansif aksiyonlara oranı. Bu oranın sonucunda çıkan sayı ne kadar küçükse, kadronun önde pres gücü o kadar uygun olarak kıymetlendirilir.

SONUÇ

Fenerbahçe’de oyuncu rolleri, dizilişler ve daha fazla detaylar farklı olsa da, Jesus mesleği boyunca kullandığı taktik ve unsurların birebirini burada da uygulamak isteyecek. Dikeylik, yakınlık, farklı kombinasyonlar, genel atak ypaısı ve yüksek pres üzere birtakım istikametler, Jesus’un Fenerbahçe’sinde kesinlikle görülecektir. Jesus, bu imtihandan muvaffakiyetle çıkabilir mi, onu vakit gösterecek…